Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης τιμά τη 19η Μαΐου, Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου
Ανακοίνωση-μήνυμα του κ. Πρύτανη Νικ. Παπαϊωάννου
Θεσσαλονίκη, 19 Μαΐου 2020
Η μνήμη της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, όπως και κάθε γενοκτονίας, αποτελεί ένα πανανθρώπινο χρέος και οφείλει να υπομιμνήσκει στην παγκόσμια κοινότητα την ανάγκη για ειρήνη, κατανόηση και καταλλαγή.
Η Γενοκτονία, μια έννοια που στην Ελλάδα έχει κακοποιηθεί βάναυσα εξαιτίας της ιδεολογικής και πολιτικής εκμετάλλευσής της, αποτελεί ένα έγκλημα του Διεθνούς Δικαίου, το οποίο, σύμφωνα και με το ψήφισμα της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαϊκών για τις Γενοκτονίες (16 Δεκεμβρίου 2007), υπέστησαν από τους Νεότουρκους και τους Κεμαλικούς οι Έλληνες του Πόντου και της Μικράς Ασίας, οι Αρμένιοι και οι Ασσύριοι.
Το ιστορικό Πανεπιστήμιο της πόλης μας και μεγαλύτερο της χώρας μας, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ανέλαβε την ευθύνη που του αναλογεί στην ανάδειξη της αναγνώρισης της Γενοκτονίας με την αποδοχή της πρότασης για δημιουργία Έδρας Ποντιακών Σπουδών (2017), η οποία μάλιστα πέρυσι, κατά τη συμπλήρωση των εκατό χρόνων από την ημέρα Μνήμης, διοργάνωσε για πρώτη φορά στην Ελλάδα Διεθνές Συνέδριο για τη Γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με τη συμμετοχή κορυφαίων πανεπιστημιακών και ερευνητών. Γενοκτονία που στόχο είχε την εθνική και θρησκευτική ομογενοποίηση της Ανατολίας και τη δημιουργία ενός νέου τουρκικού κράτους.
Η μέριμνα μάλιστα της διοίκησης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης είναι τέτοια, ώστε ήδη από τον προηγούμενο Μάιο δημιουργήθηκε το Κέντρο Ποντιακών Ερευνών ΑΠΘ, προκειμένου να ενισχυθεί η έρευνα στα συγκεκριμένα πεδία.
Συντασσόμαστε με τους Τούρκους καθηγητές πανεπιστημίου και ευρύτερα με τους ανθρώπους του πνεύματος, οι οποίοι μέσα από δύσκολους αλλά δίκαιους αγώνες διεκδικούν την ελευθερία δημιουργίας και έκφρασης.
Καλούμε, λοιπόν, την Τουρκία να συμφιλιωθεί με το παρελθόν της και με δημοκρατικό πνεύμα να προχωρήσει στις ενέργειες εκείνες που θα της επιτρέψουν να αποβάλει το ηθικό βάρος από την άρνηση ενός τέτοιου ειδεχθούς εγκλήματος.
Ο Ποντιακός Ελληνισμός αποτελεί κατά κοινή ομολογία ένα από τα δυναμικότερα τμήματα του οικουμενικού Ελληνισμού και μαζί με τους υπόλοιπους πρόσφυγες του 1922, Μικρασιάτες, Καππαδόκες και Ανατολικοθρακιώτες, «μπόλιασαν» καρποφόρα τον ελλαδικό κορμό και συνέβαλαν ουσιαστικά και στην ανάπτυξη και πρόοδο της πατρίδας μας.
Το πολυμήχανο πνεύμα τους μάς μετέδωσε την “καλή αγωνία”, πώς να κατανοούμε με ρεαλισμό το κοινωνικό γίγνεσθαι, πώς να προστατεύουμε και να ισχυροποιούμε την κοινωνική συνοχή, ώστε κινητοποιώντας και μεγιστοποιώντας τις ικανότητές μας, να τολμούμε σχέδια ζωής. Να τολμούμε, ακόμη και μέσα από ελλείψεις, λάθη, παθογένειες, και τις προκλήσεις των καιρών.
Αυτό το πνεύμα καλωσορίζουμε σήμερα, που η πανδημία αφενός ανέδειξε ορισμένες από τις μέγιστες αρχές του ουμανισμού, που ομολογουμένως είχαμε απομειώσει ή λησμονήσει, όπως συνεργασία και αλληλεγγύη, ενίσχυση βασικών μηχανισμών αντιμετώπισης κρίσεων, και αφετέρου κατέδειξε εύγλωττα και εκκωφαντικά πόσο σημαντική είναι η λήψη καίριων, αναγκαίων, επώδυνων πλην συνετών αποφάσεων που ανατρέπουν παγιωμένες συνήθειες της αιώνιας καθημερινότητάς μας.
Ανάμεσα σε πολλά άλλα, κληρονομήσαμε από τον Ελληνισμό της Ανατολής την “τεχνογνωσία” να καινοτομούμε κάθε φορά που δίνουμε εξετάσεις σε μια κρίση. Αν μπορούμε δηλαδή να την μετατρέψουμε σε ευκαιρία διαμόρφωσης νέων μοντέλων ανάπτυξης σε κάθε επίπεδο και κυρίως στην “οικονομία της γνώσης” που διδάσκεται, δοκιμάζεται, επιβραβεύεται εδώ, στο Πανεπιστήμιό μας, και αντιδωρίζεται στην κοινωνία μας, με όλη τη φρεσκάδα και την ενέργεια των φοιτητών/τριών μας που τολμούν να οραματίζονται.
